Exoten in de Wieden


Exotische stranden met exotische schonen die langs de vloedlijn lopen terwijl wij exotische drankjes nippen op een exotisch terras in de schaduw van exotische palmen waarin exotische vogeltjes hun exotische zang laten horen. Wij lusten er wel pap van, maar is het noodzakelijk om daarvoor de halve wereld af te vliegen, ik denk het niet. Ook langs de Nederlandse vloedlijnen kunnen we van exotische schonen genieten en dankzij het internationale handelsverkeer ontbreekt het ook hier niet aan verdere exotische fauna en flora.

 

Natuur is voortdurend in ontwikkeling en soorten komen en gaan omdat de omstandigheden wel of niet aantrekkelijker worden. Nieuwe soorten die op eigen kracht door dit veranderingsproces binnenkomen noemen we geen exoten; de Turkse tortelduif en recent de bijeneter zijn gewoon aan komen vliegen. Soorten die door menselijk handelen binnenkomen noemen we echter wel exoten.

 

Van soorten die op eigen kracht het land binnenkomen hebben we meestal niet veel last omdat vaak gelijk met hen ook hun natuurlijke vijanden arriveren die de populaties in bedwang houden. Exoten daarentegen worden soms per ongeluk geïntroduceerd in ballasttanks van schepen of rugzakken van toeristen, maar meestal brengen we soorten het land in die we kunnen gebruiken, ze zijn lekker of aaibaar. Zonder hun natuurlijke vijanden kunnen ze zich dan tot een plaag ontwikkelen. Een bekend voorbeeld is het damhert dat door afwezigheid van wolven ongestoord de tuintjes in Zandvoort kan leeg vreten. 

 

Meer dan tien procent van onze dier- en plantensoorten is uit het buitenland afkomstig. Van vele exoten realiseren we ons niet eens meer dat ze oorspronkelijk niet in Nederland thuis horen. Maar onze tafel zou er minder exotisch gedekt uit zien zonder al deze allochtonen.

 

Een exotisch maal

De snoekbaars is lekker met een uitje en een kruimig aardappeltje. Hierbij drinken we een kalmoes Berenburg. Op tafel staat een boeketje tulpen, seringen en korenbloemen en op schoot ligt onze kat te snorren. Morgen eten we trouwens konijn in een bedje van prei met Japanse oesters in mierikswortelsaus.

 

Ook in de Wieden kun je zonder veel moeite exoten waarnemen. De meest zichtbare zijn de Nijlganzen en Canadese ganzen die ooit zijn ontsnapt uit (privé) dierentuinen. Zo lopen, vliegen en zwemmen er nog meer exoten in de Wieden. Uit de aanwezigheid van vallen langs de waterkant kun je bijvoorbeeld opmaken dat de muskusrat tussen de kraggen rondwaart. Deze grote woelmuis (geen rat dus), ingevoerd vanwege zijn pels kan grote schade aanrichten aan onze dijken.

 

 

Canadese gans

Dit toont weer aan dat je erg voorzichtig moet zijn met introductie van dieren en planten uit andere ecosystemen. Het plan van een Gelderse PVV-er om alle exoten uit Nederland te verwijderen is echter onnozel en ging zelfs de landelijke moederpartij te ver. Wel is sinds 2015 EU regelgeving van kracht die de invoer van 37 uitheemse soorten en hun bestrijding regelt.

 

 

# Doe maar gewoon.

 

Het damhert sprak vol droefenis, mijn dagen in dit land die zijn vervloten

Ik ben exoot verklaard en kan nu eerdaags worden neergeschoten.

Waarom, zo vroeg hij de Japanse oester, treft niet jou dit vreselijke lot

Deze sprak: “Wat men je euvel duidt,

Is je gewei, dat steekt boven het maaiveld uit”.

Ik hou me gedeisd en blijf gewoon

Een ondergedoken allochtoon

 

 Toean Tjebok (allochtoon/Nederlander met een migratie-achtergrond)